Küçük çiftçi tehlikede: AKP’nin tarımı planlamak iddiasıyla çıkarttığı yönetmelik sektörde tepki yarattı

Türkiye’de sürekli kan kaybeden tarım sektöründe üretimin yeniden planlanması için AKP’nin çıkardığı yönetmelik konusunda tartışmalar sürüyor. Sektör uzmanları Tarımsal Üretimin Planlanması Hakkında Yönetmeliği’nin çiftçiyi değil endüstriyel tarım ve hayvancılığı büyüteceğini savunuyor. Konuya ilişkin Ziraat Mühendisleri Odası (ZMO) başta olmak üzere birçok kurum ve kuruluş dava açtı.

Tarım ve Orman Bakanlığı’nın hazırladığı “Tarımsal Üretimin Planlanması Hakkında Yönetmelik” 14 Eylül’de Resmi Gazete’de yayımlandı. Buna göre, tarımsal üretimin öngörülebilir ve yönetilebilir olmasını temin etmek için Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu yaşama geçirilecek.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası yönetmeliğin tümüyle iptal edilmesi talebiyle açtığı davada şu görüşleri savundu:

“Bakanlıkça belirtilen ürün veya ürün gruplarının üretimine başlanmadan önce bakanlıktan izin alma zorunluluğu, bakanlık tarafından belirlenen ürünlerin sözleşmeli olarak üretiminin zorunlu hale getirilmesi, istenilen ürünü ekmeyene yönelik cezai yaptırımlar, ekilmeyen toprakların bakanlıkça kiraya verilmesi, çiftçiler için mevcut Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) dışında yeni bir kayıt sistemi oluşturulması gibi düzenlemeler çok ciddi sorunlar içeriyor.”

Benzer bir şekilde içerisinde Çevre ve Tüketici Koruma Derneği, Antakya Çevre Koruma Derneği ile Muğla Çevre ve Ekoloji Politikaları Derneği’nin de bulunduğu dokuz çevre örgütü de Danıştay’a başvurdu. 

‘ÇİFTÇİ NASIL AYAKTA KALACAK?’

Davada, “Tarımsal üretimin planlanmasıyla ilgili yönetmelik hükümleri soyut olup objektif kriterlere bağlanmamıştır. Yönetmeliğin uygulanması büyük endüstriyel tarım işletmelerine öncelik verilerek, küçük arazi sahibi çiftçinin tarımı ve kırsal alanı terk etmesi sonucunu doğuracaktır” denildi. 

ZMO Başkanı Baki Remzi Suiçmez, “2001’den beri mera, hayvan ve çiftçiliğe dair sayım yapılmadı. Şimdi TÜİK’le birlikte yapılan anlaşmayla 2024’te başlayacak sayımların 2026’da tamamlanması bekleniyor. Siz bu yönetmeliği hangi veriye göre planlayacaksınız? Yönetmeliğin kimi koruyacağı belirsiz. Küçük üretici dayatmayla nasıl ayakta kalır?” dedi.

Çevre derneklerinin avukatı İsmail Hakkı Atal ise “AKP düzenlemeyle üretim izni vermeyeceği küçük çiftçiyi topraklarını terk etmeye zorlayarak tarımı ve hayvancılığı tamamen büyük endüstriyel tarım ve hayvancılık şirketlerinin egemenliğine bırakmak istiyor” diye konuştu.