AKP’li Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın bu ay sonunda beklenen Bağdat ziyareti öncesi Türkiye’nin, Irak sınırı ile Süleymaniye hattı arasını “terörden temizlemek” için çalışmalarının hazır olduğu belirtiliyor. Ancak İran’ın bu durumdan rahatsız olduğu ve denkleme Rusya’yı ekleyerek sahayı kaotik bir duruma sokmaya çalıştığı da konuşuluyor.
Bölgedeki gelişmelere yönelik
Cumhuriyet’e değerlendirmelerde
bulunan Esenyurt Üniversitesi
Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim
Üyesi Prof. Dr. Sait Yılmaz, “Türkiye,
Dışişleri ve Milli Savunma Bakanlığı ile
MİT Başkanlığı nezdinde Irak hükümeti
ile birçok görüşme gerçekleştirdi.
Görüşmeler kapsamında ticaret ve
Irak Kürt Bölgesel Yönetimi’nin petrol
gelirlerine el konması konusunda
çözüm için bir yakınlaşma var.
Türkiye,
bunları kullanarak orada bir inisiyatif
alma çalışması içinde. Türk-Amerikan
ilişkilerinde de son zamanlarda gelişmler
var. F-16 süreciyle beraber ABD yönetimi
Türkiye’yle ilgili daha geniş kapsamlı bir
plan üzerinde çalışıyor. Cumhurbaşkanı
Erdoğan’ın da 9 Mayıs’ta ABD Başkanı
Joe Biden’la Beyaz Saray’da ilk defa
görüşecek olması bununla ilgili altyapı
çalışmalarının yürütüldüğünü gösteriyor”
dedi. Bunun ortak bir plan olabileceğini
belirten Yılmaz, “Bunun bir boyutu
Irak’ta Türkiye’nin yapacağı harekâttır.
Diğer bir boyutu ise ABD’nin Suriye’den
çıkması konusu.
Suriye’den çıkılması
durumunda ortaya çıkacak koşullar
konusuda bir uzlaşı sağlanabilir. Çünkü
ABD, orada uzun ömürlü kalamaz.
Bu konuda da Türkiye ile anlaşması
gerekiyor. Suriye ve İran’ı da kapsayan
karmaşık bir plan var. Irak sadece bu
planın bir parçası” diye konuştu.
‘İBRE BATI’YA DÖNÜYOR
“Irak’ta yapılacak bu operasyon, ABD
ile ilgili olan daha büyük perspektifteki
anlaşmanın bir parçası olacak” diyen
Yılmaz, “Asıl değişikliği ABD seçimlerinin
ardından Suriye’de göreceğiz. Türkiye,
Rusya’ya yanaştığı zaman İran dışarıda
kalıyordu. Rusya’nın bölgedeki hareketleri
ABD’nin boşluklarını doldurarak ABD’yi
dengeleme şeklinde oldu. Türkiye bu işi
sadece ABD ile kotarırsa Rusya’dan tepki
alacaktır. Nasıl bir perspektifte anlaşıldığı
önemli. İran’la ilgili yeni planlar yapılıyor.
Bu konuda bölgesel güçlerle işbirliği
yapılması önemli.
Türkiye’nin ABD’yle
yakınlaşması, ABD’nin İran’daki işini
kolaylaştıracaktır. Rusya-Ukrayna savaşı
da Karadeniz’e kaydırılmaya çalışılıyor.
Böyle bir durumda Türkiye’ye de ihtiyaç
duyulacak. İşin aslı hem Rusya hem İran’a
yönelik çok değişik komplikasyonların
gündeme getirileceği bir sürece giriyoruz.
Bunu yaparken de bataklığa düşülmemesi
gerekiyor. Türkiye için asıl önemli olan da
budur. Türkiye ibreyi Batı’ya döndürmeye
başladı” ifadelerini kullandı. l