Boeing’le ilgili çarpıcı açıklama: Uçaklar için gönderilen parçalarda ‘ciddi kusurlar vardı’

BBC’ye konuşan Santiago Paredes, farbrikada kalite kontrol uzmanı olarak görevliydi. Kansas’taki Spirit AeroSystems isimli fabrikanın eski çalışanı Paredes, Boeing’e gönderilmek üzere kargolanmış bazı parçalarda “200 kusur” tespit ettiği zamanlar olduğunu savundu.

Santiago Paredes, üretimle endişeleri gidermek için inceleme yapmak istediğinde kendisine “şov-bozan” lakabı takıldığını söyledi.

BBC’ye açıklama yapan fabrika yönetimi, iddialara güçlü şekilde karşı çıkıldığını kaydetti. Boeing’in en büyük tedarikçisi olan firmanın yetkilisi, “Onun iddialarına şiddetle karşı çıkıyoruz” dedi.

Parades fabrikadaki sıkıntıları orada çalıştığı 2010 – 2022 yılları arasında tecrübe ettiğini savundu.

Kalite sorumlusu, Boeing’e gönderilme aşamasına gelmiş gövde parçalarında, “50 ile bazı durumlarda 200” kusur bulmaya alıştığını iddia etti. Paredes, tespit ettiği kusurlar arasında “eksik bağlantı parçası ve yamulmuş parça” gibi örnekler saydı.

Boeing iddialar için açıklama yapmadı.

Ocak ayında Boeing 737 Max tipi bir uçağın kalkıştan kısa bir süre sonra kapısı yerinden fırlamıştı. Alaska Havayolları’nın uçuşunda kalkıştan kısa süre sonra kapı tıkacı olarak bilinen ve kullanılmayan bir acil çıkışı kapatan panel aniden patlamıştı.

ABD Ulusal Ulaşım Güvenliği Kurulu’nun ilk bulgularına göre, uçağın kapısını gövdeye kilitlemek için kullanılan dört ana cıvata eksikti.

Mart ayında sonuçları açıklanan bir başka incelemede Boeing ve tedarikçisi Spirit AeroSystems’in 737 Max imalat süreçlerinde “üretim kalite kontrol gerekliliklerine uymadığı birçok örnek” tespit edildiği bildirilmişti.

‘SADECE KOTAYI DOLDURMAYA ODAKLANMIŞLARDI’

BBC’ye konuşan kalite uzmanı Parades, incelemelerinde daha az titiz olması konusunda baskıya uğradığını da söyledi: “Sadece ürünün gönderilmesini istiyorlardı. Kusurlu gövde parçası göndermenin sonuçlarına bakmıyorlardı. Sadece kotayı doldurmaya, takvime göre gönderim yapmaya odaklanmışlardı. Rakamlar iyi görünüyorsa, gövde parçalarının durumu önemli değildi.”

Parades’in dile getirdiği iddiaların birçoğu, hissedarlar tarafından şirkete açılan davada yer alıyor. Ancak mahkeme kayıtlarında “Eski Çalışan 1” olarak yer alan uzman, ilk kez kamuoyu önünde konuştu.

Getty Images
Ocak ayında yaşanan olay

Parades firmadan ayrılmadan önce, bir grup uzmanın direktörü olarak 737 Max’in üretim hattından sorumluydu. Uzman, Sprit ve Boeing’in kalite sorunlarından haberdar olduğunu, bu konuların haftalık toplantılarda konuşulduğunu da söyledi.

Spirit AeroSystems 737 Max uçaklarında kullanılan tüm gövde parçalarının üreticisi konumunda bulunuyor. Şirket yılın ilk üç ayında 617 milyon dolar kayıp yaşadı. Boeing şirkete mali destek sağlamayı kabul etti.

Amerikan havacılık devi Boeing, üst düzey yönetiminde önemli görev değişiklikleri olacağını duyurmuştu. Şirketin CEO’su Dave Calhoun 2024 sonunda görevinden ayrılma niyetini beyan etti.

Şirketin Airbus 320’ye rakip olarak piyasaya sürdüğü 737 Max 8’ler kullanıma girdikten kısa süre sonra tasarım hatası nedeniyle 2018 ve 19 yıllarında iki defa düşmüş, 346 kişinin ölümüne yol açmıştı.