Şarabın kökeniyle ilgini çalışmada 11 bin yıl önce Batı Asya ve Kafkasya taraflarında eş zamanlı olarak şaraplık üzüm üretiminin başladığı aktarıldı.
Yeni yapılan bir çalışma şarabın gerçek kökenlerine dair bilinmezliği ortadan kaldırıyor. Romalılardan, antik topluluklara kadar geniş bir coğrafyada tüketilen şarabın kökenlerine yönelik teoriler oldukça fazla. Binlerce yıllık bir geçmişi olduğu bilinen şarabın nereden nasıl çıktığına yönelik halen çok az şey biliniyor.
BİNLERCE ASMA İNCELENDİ
Uluslararası araştırmacılardan oluşan kalabalık bir ekip, şaraplık üzümlerden elde edilen 3 binin üzerinde yabani ve benzersiz asmayı inceledi. Science’ta yayımlanan çalışmadaki yazarlar, dünya çapında 3 bin 525 ekili ve yabani tür asma ile asmanın evrimini ve evcilleşme tarihini incelediler.
Yabani üzümler sert iklim sebebiyle ekotiplerden ayrıldı, daha sonra yaklaşık 11 bin yıl önce Batı Asya ve Kafkasya bölgelerinde eş zamanlı olarak sofralık ve şaraplık üzüm üretimi için evcilleştirme/evcilleşme gerçekleşti.
Burada yer alan Batı Asya’dakiler ilk çiftçilerle Avrupa’ya dağıldı. Neolitik dönemde insan göçlerinin olduğu yollar boyunca da muskatın da dahil olmasıyla batının kendine has şaraplık üzümlerinin ataları oluşmaya başladı.
Evcilleşme özelliklerini inceleyen araştırmacılar, çeşitli aromaların dahil olduğu coğrafların farklı bir etki yarattığını söylüyor.
Asmaların binlerce yıllık geçmişinde nereden geldiği ve nasıl evrimleştiğine yönelik çalışmalar 10 ila 15 yıl önce başladı. Önceki çalışmalar yabani üzümlerin Orta Asya’da yetiştiği ve insanların batıya göç etmeye başlamasıyla da oraya doğru dağıldığını öne sürüyor.
Sciencetific American için bu bilgiyi doğrulayan Çin’de kıdemli araştırmacı Wei Chen, çok daha derin bir yönün olduğunu da söylüyor.
Konu hakkında araştırma yapan bilim insanları daha önce asmanın kökenlerini 8 bin yıl kadar önceye götürüyordu. Yeni çalışma ise söz konusu tartışmaları sona erdirerek, Batı Asya’da hasat yapan kişilerin 11 bin yıl önce sofralık üzümleri evcilleştirdiğini aktarıyor.
İnsanlar şaraplık üzümü evcilleştirmiş olsa bile 2 bin ila 3 bin yıl şarap yapımında bu üzümleri kullanmadılar. Kafkasya’daki üzümlerin neden Avrupa’ya kadar gelmediği ise henüz bilinmiyor.