İran tehdit edilirse nükleer stratejisini değiştirebilir

İran Dini Lideri Ayetullah Ali Hamaney‘in bir danışmanı, İsrail’in varlığına yönelik tehditlerine karşılık olarak İran’ın nükleer doktrinini gözden geçirebileceğini belirtti. Bu açıklama, Tahran’ın barışçıl olduğunda ısrar ettiği İran’ın nükleer niyetleri konusunda süregelen tartışmaları daha da alevlendirdi.

Tahran’ın nükleer silah peşinde olmadığına dair tutarlı beyanlarına rağmen, Batılı ülkeler İran’ın amacının bir bomba geliştirmek olduğundan şüphelenmeye devam ediyor. Ülkenin nükleer programı uzun zamandır bir tartışma konusu ve uluslararası yaptırımlara yol açıyor.

‘HARAM’ DENMİŞTİ

İran Devrim Muhafızları’nın üst düzey bir komutanı da Nisan ayında nükleer silahlara sahip olduğuna inanılan İsrail ile yaşanan gerginlikte İsrail’in tehditlerinin İran’ı nükleer tutumunu değiştirmeye zorlayabileceğini belirtti. Danışman Kamal Kharrazi, İran Öğrenci Haber Ağı’na verdiği röportajda “Nükleer bomba geliştirmek gibi bir planımız yok; ancak İran’ın hayatta kalması tehdit edilirse askeri stratejimizi değiştirmekten başka seçeneğimiz kalmaz” dedi.

Kharrazi 2022’de İran’ın nükleer bomba üretebilecek teknik kapasiteye sahip olduğunu ancak bunu gerçekleştirmeye karar vermediğini kabul etti. Bu, 2000’lerin başında nükleer silah geliştirmeye karşı bir fetva yayınlayan ve 2019’da nükleer silah üretimini ve stoklanmasını “yanlış ve haram” (dini olarak yasak) ilan ederek bu duruşunu teyit eden Dini Lider Hamaney’in tutumunu yansıtıyor.

Ancak 2021 yılında İran’ın o dönemki istihbarat bakanı, Batı’nın baskılarının Tahran’ı nükleer yetenekler geliştirmeye itebileceğini öne sürdü. “Siyonist rejim tarafından nükleer tesislerimize bir saldırı olması halinde caydırıcılık stratejimiz değişecektir” uyarısında bulunan Kharrazi, İsrail’i kastederek “Siyonist rejim” ifadesini kullandı.

İran ve İsrail arasında uzun süredir devam eden düşmanlık, Tahran’ın İsrail’in Şam’daki büyükelçiliğini vurduğu şüphesiyle misilleme olarak bu Nisan ayında İsrail’e yaklaşık 300 füze ve insansız hava aracı fırlatmasıyla açık bir çatışmaya dönüştü. İsrail de misilleme olarak İran topraklarına bir hava saldırısı düzenledi.

İran şu anda uranyumu %60 saflıkta işliyor, fakat silah kalitesi için %90 gerekli. Bir IAEA (Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı)  yetkilisine göre, mevcut nükleer malzeme daha fazla işlenirse iki nükleer bomba yapılabilir.